شیر یکطرفه سوپاپی فنر دار

شیر یکطرفه (غيـر قابل برگشت)عبـارت است ازشيري که در اثر اختلاف فشـار بين دو طرف آن، اجـازه حرکت سـيال در جهت معکوس را نمي دهد.

شير يکطرفه در طول رانـش ويا مکـش پمپ به کار مي رود تا فضاي پس ويا پيـش از پمپ را از سـيال پر نگه داشته و بـدين وســيله به عملـکرد آن کمک کند. همـچنين اين شير در لوله هاي متصـل به سيستم هاي ثـانويه ماننـد انشعابات که ممکـن است فشار آن ها بيش از سيستم اصلي باشد،  به کار مي رود تا مانع ورود سيال از سيستم ثانويه به سيستم اصلي شود.

شير يکطرفه بايد به آسـاني در برابر جريان رو به (رانـش) باز شود و افت هد کمي در حالت تمام باز داشته باشد. همـچنين بسـته شدن شير يکطرفه در برابر جريان معکوس نبايد ضربه قوچ نامناسبي ايجاد کند.

شیر یکطرفه از نظر کلي به دو دسته تقسيم مي شوند:

  1. شير يکطرفه که با نيروي جريان سيال بسته مي شوند:

اين شيـرها با توجه به اين که از نيروي خارجي براي بسـته شدن استفاده نمي کنند، از انواع ديگر کندتر عمل کرده و احتمال وارد شـدن ضـربه قوچ به تجهـيزات، شيرآلات و ديگر اتصالات پيش از خود را بالا مـي برند به همين دليل در اين دسته احتمال آسيب ديدن پمپ ها بيشتر بوده و براي استفاده در ايستگاه هاي پمپاژ پيشنهاد نمي شوند.

  1.   شیر یکطرفه اي که علاوه بر نيروي سيال توسط نيروي خارجي بسته مي شوند:

اين نوع شيرها از انواع ديگر سريع تر بسـته شده و لذا احتمال آسيب ديدن شيرها، پمپ ها و ديگر اتـصالات موجود قبل از خود به ميزان قابل توجهي کاهش مي يابد.

دو نوع مرسوم اين شيرها که بسيار مورد استفاده قرار مي گيرند عبارتند از:

  1. شير يکطرفه وزنه اي
  2. شير يکطرفه سوپاپي فنر دار ضد ضربه قوچي

انتخاب و بهره گيري از شير يکطرفه فنر دار با امکان بسته شدن سريع (دستـه دوم) به ويژه در ايـستگاه هاي پمپاژ به دلايل زير توصيه مي شود:

کاهش زمان بسته شدن ديسک به دليل کمتر بودن کورس حرکتي شير يکطرفه فنردار(سوپاپي)

افزايـش نـيروي فـنر به منظور سريع تر بسته شدن شير بسـيار ساده تر و کم هـزينه تر از افـزايش جـرم وزنه در نوع يکطرفه وزنه اي است.

بر خلاف شير يکطرفه  وزنه اي، شیر یکطرفه سوپاپي بخش خارجي آسيب پذير ندارد.

بر خلاف شيـر يکـطرفه وزنه اي، شیر یکطرفه سوپـاپي را بدون نيـاز به اعمـال تغيـيرات در ساختمان آن مـي تـوان در جـهات مخـتلف نصب کرد.

طراحي اين شير امکان نصب شير پروانه اي را بلافاصله پس از خود فراهم کرده است.

تعويض، تعمير ونگهداري شیر یکطرفه سوپاپي آسان و سريع تر از نوع وزنه اي است.

عمر کارکرد شير با توجه به جنس فنر و شفت همچنين ياتاقان بندي مناسب آن بسيار بالاست.