رواناب سطحی چیست؟

رواناب سطحی چیست؟

در هنگام بارنگی مقدار آبی که به سطح زمین میرسد به دسته های مختلفی تقسیم میشود. به گفته دیگر تمامی مقدار باران رسیده به زمین به یک روش جذب نمی شوند بلکه مقداری از این آب با جذب در خاک به آب های زیرزمین تبدیل مشوند به این دسته از آب ها، آب های نفوذی می گویند.

دسته دیگر از آب باران که به سطح زمین میرسد با جذب ریشه درختان به رشد کیاهان و درختان کمک می کند. به این دست از آب های بارندگی آب های برگاب گفته میشود. دسته سوم که باقی مانده آب باران است به صورت ران بر روی سطح زمین جریان می یابد و یا مستقیما به رودخانه ها و دریاها افزوده میشود. به این دسته از آب های روان، رواناب سطحی گفته می شود.

ولی شاید سوال به وجود آید که این روان آب های سطحی به چه دلیل تولید میشوند و چرا مستقیما به همراه دسته اول به داخل سطح زمین نفوذ نمی کند.در زمان بارندگی اگر شدت باران بیشتر از امکان نفوذ آب به خاک باشد مقداری از آب به داخل خاک نفوذ نکرده و روی سطح زمین جریان پیدا می کنند. این آب ها تمامی گودال های موجود در سطح زمین را در منطقه بارندگی پر می کنند به این گودال ها در اصطلاح چالاب گفته می شود. همچنین آب های نفوذ نکرده در مسیر شیب دار سطح زمین جریان پیدا می کنند و به وسیله آبراه ها به رودخانه ها و به وسیله رودخانه ها به دریا ریخته می شود. اندازه گیری این رواناب ها بسیار مهم میباشد که در ورودی رودخانه ها قابل اندازه گیری می باشد.

در مراحل تبدیل بارش باران به رواناب دو عامل نقش دارند:

  • عوامل محیطی
  • نوع بارندگی
  • مقدار بارندگی
  • دوام بارندگیپ
  • سطح زیر باران
  • حرکت توده بارانی

 

عوامل فیزیوگرافیکی محل

  • نوع کاربری زمین
  • جنس خاک
  • مساحت زیر باران
  • ارتفاع زمین
  • شیب زمین