سد چیست؟

کلمه سد که امروزه استفاده از آن بسیار متداول شده در اصل از کلمه دری بند ایجاد گردیده است. به طور کلی سد به موانعی گفته میشود که در مسیر آب ایجاد میشود تا بتواند جریان آب را مهار کند، این مانع باعث جمع شدن آب در بشت دیواره سد و یا تغییر مسیر آب میگردد.

سد که در مسیر آب برای ایجاد حوضچه های پشت سد ساخته میشود صورتی از این سازه میباشد که برای بیشتر افراد شناخته شده است. آب پشت سد که در بسیاری از موارد در سد های بزرگ ایجاد دریاچه های بسیار بزرگ و عمیق میکند. از این دریاچه های عمیق استفاده های بسیار مهمی میشود، یکی از این موارد ذخیره آب برای استفاده در فصول گرم و خشک میباشد همچنین تولید برق به وسیله توربین هایی که در کف دریاچه های سد نصب میشود یکی از منابع بسیار مهم تولید انرژی الکتریسیته می باشد.

به طور کلی ساخت سد از روزگاران قدیم رواج داشته است و با پیشرفت علم و تکنولوژی این سازه ها بزرگ تر و کاربردی تر گردیده اند ولی باید توجه داشت که با ساخت سد بسیاری از زمین های اطراف سد ها آبادانی یافته و کشاورزی رونق میگیرد و امکان دسترسی مردم به آب آشامیدنی آسان گردیده که خود یکی از دلایل ایجاد و ساخت سد می باشد.

امروزه با پیشرفت تکنولوژی و ساخت سد های بسیار بزرگ طراحی سد به یکی از موارد بسیار مهم تبدیل گردیده است زیرا حجم ذخیره آب در بشت دیواره سد های بزرگ به قدری زیاد است که فشار بسیار زیادی را به دیواره سد وارد می نماید. اگر در طراحی و ساخت دیواره سد دقت و مجاسبات به درستی انجام نشود میتواند مشکلات و حوادث بسیاری خطرناکی را به وجود آورد. برای مثال در اثر ترک خوردن و سوراخ شدن دیواره سد امکان خروج آب و تخریب دیواره وجود دارد که در اثر آزاد شدن حجم آب پشت سد امکان به زیر آب رفتن زمین های مسکونی و زراعی در مسیر آب وجود دارد.